ورق کامپوزیت
یکی از بهترین مواد برای استفاده در ساخت و ساز و … استفاده از ورق های کامپوزیتی است. اما ورق کامپوزیت چیست؟ در واقع ورق Composite، از انواع مصالح ساختمانی است که به عنوان جایگزین برای چوب یا فولاد سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. این ورق ها نسبت به چوب یا فولاد وزن کمتری دارند، اما از استحکام و مقاومتی شبیه به سایر مصالح ساختمانی برخوردار است.
ورق کامپوزیت بر اساس شاخص هایی مانند نوع مواد و کاربرد به سه دسته اصلی چوب صنعتی، آلومینیوم و فایبرگلاس تقسیم می شود که هر کدام از لایه های گوناگون شامل مواد سبکی است که هر کدام نقش محافظ را اجرا می کنند. اما هر کدام از این ورق ها چه ویژگی هایی دارند؟
معمولا ورق کامپوزیت چوب صنعتی متشکل از الیاف چوب فشرده یا خاک اره مخلوط شده با رزین اپوکسی است. ابتدا، چوب خرد شده به صورت خمیر ریز در می آید و سپس خشک می شود. این مخلوط الیاف خشک شده و اپوکسی براثر حرارت بالا و فشار تبدیل به ورق می شوند. ممکن است ورق ها به عنوان تخته فیبر با چگالی متوسط (MDF) یا تخته خرده چوب (البته بسته به نوع الیاف چوبی مورد استفاده) شناخته شوند.
ورق چوبی کامپوزیت کاربردهای گوناگونی در ساختمان سازی دارد و از این رو، تقاضا برای تخته های سه لایه کاهش یافته است. معمولا برای افزایش مقاومت ساختاری قاب دیوارها، کف و سقف آن از این ورق ها استفاده می شود. کاربرد ورق چوبی Composite در ساخت انواع مبلمان و کابینت ها نیز مشهود و مقرون به صرفه تر است.
اکنون نوبت به دومین نوع ورق، یعنی ورق Composite آلومینیوم، است که از مواد سبک و ورقه های نازک آلومینیوم تشکیل شده است. مواد اصلی این نوع ورق از فوم سخت یا مقوای روکش شده با رزین که به شکل لانه زنبوری است، تشکیل شده است.
استحکام سطوح این نوع ورق شبیه به استحکام سازه های فولادی سنتی است، اما وزن زیادی ندارد. از این ورق آلومینیوم کامپوزیت می توان در صنایع حمل و نقل و هوافضا به منظور ساخت وسایل نقلیه سبک وزن و ساختمان هایی که از استحکام کافی برخوردار هستند، استفاده کرد.
سومین نوع ورق کامپوزیت، ترکیبی از فایبر گلاس، فوم و رزین اپوکسی است. این مواد با هم مخلوط می شوند تا ورقه ای با هسته فوم و روکش فایبرگلاس ایجاد کنند. معمولا این نوع ورق در صنایعی که با آب سروکار دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.
به عنوان مثال برای ساخت تخته های موج سواری، قایق ها و سایر کشتی های دریایی از این نوع ورق استفاده می کنند. وزن سبکی که ورق ها دارند، این اطمینان را به سازنده می دهد که وسایل به صورت شناور روی آب باقی بمانند و سطح استحکام بالای آن نیز حمل مسافر یا بار توسط کشتی ها کمک می کند.
لایه های اصلی و مرکزی این ورق ها از مواد نفتی و پلیمری مانند اسفنج پلی اورتان و فوم پلی اتیلن ساخته شده است که این اسفنج ها می توانند تعویض و حتی بازیافت شوند. علاوه براین؛ موادی که نقطه مقاومت آنها غیرقابل اشتغال است، در ترکیب این لایه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
لایه های روکش می توانند از فلز یا ترکیبی از چند ماده (آلی، معدنی و یا طبیعی) تشکیل شده باشند. از انواع پوشش های فلزی می توان به فولاد، آلومینیوم، روی و تیتانیوم اشاره کرد.
استفاده از ورق های Composite در صنایع مختلف مزایای زیادی دارد که مشتریان زیادی را به خود جلب کرده است:
ورق های کامپوزیتی از مواد عایقی تشکیل شده است که هم انرژی کارآمد دارند و هم با محیط زیست سازگاری دارند. به عنوان مثال؛ اگر یک کامیون یخچال دار از ورق کامپوزیت ساخته شده باشد، این وسیله نقلیه به طور موثری سرما را نگه می دارد و زمانی که کامیون در جاده است، به انرژی کمتری برای خنک نگه داشتن نیاز دارد.
اگرچه ورق های Compositeسبک وزن هستند، اما نسبت به وزن کمی که دارند، از استحکام بالایی دارند و معمولا برای پروژه های مکانیکی از آنها استفاده می کنند. معمولا ماده اصلی ورق ها از مزایای ساختاری عالی برخوردار است و به عنوان جایگزین برای موادی مانند تخته سه لایه مورد استفاده قرار می گیرند.
از آنجایی که ورق های کامپوزیت وزن سبکی دارند، این امر می تواند سبب کاهش هزینه مواد، کاهش هزینه حمل و نقل نسبت به مواد جامد سنگین تر شود.
ورق های کامپوزیت کارایی های زیادی دارند و از مواد سازنده اصلی (هسته) و روکش آن می توان برای کاربردهای مختلف استفاده کرد. به عنوان مثال؛ از مواد غیر قابل احتراق می توان در مکان های مناسب استفاده کرد و از مواد عایق حرارتی در مکان هایی که کنترل دما مهم است، استفاده کرد.
ورق Compositeبه عنوان عایق در برابر انواع آلودگی های صوتی کمک می کند. این ویژگی برای مناطق شلوغ و جایی که سروصدا بسیار زیاد است، مانند شهر یا نزدیک جاده اصلی، بسیار کاربردی است. همچنین از آنها برای بدنه های کاروان و کمپر ون ها استفاده می کنند. زمانی که چگالی مواد اصلی (هسته) سنگین تر می شود، صدا از داخل و خارج کاهش می یابد.
ورق های کامپوزیتی به دلیل مقاومت بسیار بالایی که دارند، تحمل بارهای وزن بیشتری را نسبت به سایر مواد دارند. آنها همچنین مقاومت بسیار خوبی در برابر ضربه دارند.
واژه کامپوزیت به عنوان ترکیب دو یا چند عنصر است که هر کدام از این عناصر خواص متفاوتی دارند. ورق کامپوزیت از یک لایه اصلی (هسته) و دو لایه پوششی ساخته شده است و معمولا ضخامت لایه هسته، بسته به کاربردی که دارد، نزدیک به ۳ تا ۲۰ میلی متر است. علاوه براین؛ مواد سازنده این ورق ها از استحکام و انعطاف پذیری بالایی برخوردار است.